🟩 عوامل دینامیکی در ویولن
🔺️ عناصر تکنیک ویولن مربوط به تحقق موفقیت‌آمیز دینامیک، همان سه اصل تولید لحن هستند؛ حرکات بدن، وزن دست و ماهیچه‌های پشت.
🔺️ نحوه‌ی استفاده از آرشه، بر روی لحن و حجم صدای ساز تاثیر می‌گذارد و به سه عامل بستگی دارد؛
1• وزنی که به آرشه وارد می‌شود.
2• سرعت آرشه
3• موقعیت آرشه در بین خرک و صفحه‌ی انگشت‌گذاری
🔺️ در این پارامترها، مکانیزم نواختن فورته و پیانو بر روی ویولن، بسیار متفاوت از یکدیگر هستند و برای ایجاد هرگونه تغییر در حجم صدا باید آرشه را با دقت جا به جا کنید.
🔸️برای پیانو (ملایم) نواختن و هنگامی که بخواهید صدایی شفاف و آرام ایجاد کنید؛ انگشت اول را بر روی آرشه گذاشته و دیگر انگشتان خود را بردارید. برای فورته اجرا کردن، نیاز است که آرشه بر روی سیم‌ها فشار بیشتری وارد کند، بنابراین باید انگشت اشاره را دوباره تنظیم کنید تا بتوانید فشار بیشتری بر آرشه و سیم‌ها وارد کنید؛ باید احساس کنید که آرشه توسط مچ دست کشیده می‌شود و هم‌چنین انگشت اول را کمی از انگشت دوم فاصله داده و تماس نزدیکتری با چوب و نزدیک به مفصل میانی برقرار کنید. (البته اجرا کردن پیانو و فورته بستگی به جای خرک هم دارد؛ این که آرشه در کدام قسمت خرک قرار می‌گیرد.)
🔺️ سرعت آرشه
🔸️سرعت بیشتر در هر ضربه‌ی آرشه، به معنای انتقال انرژی بیشتر به ویولن است. اگر فشار، که عامل دیگر تولید کننده‌ی انرژی است، ثابت بماند؛ تغییر در سرعت می‌تواند باعث تغییر در دینامیک شود. افزایش سرعت آرشه سبب بلندتر شدن صدا و کاهش سرعت آن باعث ایجاد صدای ملایم‌تر می‌شود.
🔶️ برای نواختن نتی که در تمام طول اجرایش به یک دینامیک ثابت نیاز داریم، بهترین و ساده‌ترین راه، استفاده از آرشه با سرعت ثابت و یکنواخت در تمام طول آن است. سرعت یکنواخت به معنای تقسیم‌بندی یکنواخت آرشه است، برای مثال؛ اگر ۴ نت سیاه داشته باشید که بخواهید در یک حرکت آرشه آن‌ها را بنوازید، باید هر نت را توسط یک چهارم آرشه اجرا کنید. اگر یک نت سفید نقطه‌دار و یک نت سیاه داشته باشید، نت سفید نقطه‌دار باید با سه چهارم آرشه و نت سیاه توسط بقیه‌ی آرشه (یک چهارم باقیمانده) اجرا شود. اگر سریع آرشه‌کشی کنید، حفظ دینامیک دشوار خواهد بود. نت‌های کشیده‌ی چهار ضربی را با سرعت «سیاه = 60» تمرین کرده و آرشه را هم‌زمان با ضربات، به ۴ قسمت تقسیم کنید. اطمینان حاصل کنید که پس از اجرای ضرب دوم، از نیمه‌ی آرشه گذر نکرده باشید. راه دیگر تمرین آهسته‌ی آرشه‌کشی، تمرین تدریجی با مترونوم است که به نت‌های بلند، تا ۳۰ ثانیه در طول هر بار آرشه‌کشی، برسید.
🔺️ فشار و وزن آرشه
🔸️صدای ویولن به وزن آرشه بر روی سیم‌ها نیز بستگی دارد؛ وزن آرشه در انتهای آرشه نسبت به نوک آن متفاوت بوده و سنگین‌تر است و توسط بازو پشتیبانی می‌شود، در حالی که وزن نوک آشه سبک‌تر بوده و برای استفاده از آن، از تمام بازو بهره می‌بریم. زمانی‌که می‌خواهیم با یک دینامیک یکنواخت به اجرا بپردازیم، فشاری که اعمال می‌کنیم باید نابرابر باشد تا این تفاوت را جبران کند. در پاشنه‌ی آرشه؛ حجم صدا توسط وزن وارد شده به انگشتان شست، سوم و چهارم، از سمت بازو ایجاد شده و در میانه‌ی آرشه، وزن از بازو روی انگشتان میانی و شست اعمال می‌شود که این عمل مستلزم داشتن بازو و شانه‌ی شل و رها است. برای ایجاد صدایی با حجم بیشتر توسط نوک آرشه، هنگامی‌که بازو کشیده شده، از موهای آرشه‌ی شل‌تر استفاده کنید تا موهای بیشتری با سیم‌ها در تماس باشند و بتوانند وزن اضافه را از انگشتان میانی و چهارم، به انگشتان اول و دوم انتقال دهند. دست و مچ دست را به آرامی به سمت پایین حرکت دهید و به انتقال ساده‌تر وزن کمک کنید.
🔶️ در هنگام آرشه‌کشی؛ یک نوسان و تعادل دائمی در دست و آرشه، بین انگشتان اول، دوم، سوم، چهارم و شست وجود دارد. امتحان کنید، ببینید آیا می‌توانید به آرامی و برای مدت طولانی آرشه‌کشی کنید؟ با پاشنه‌ی آرشه و تنها با انگشت شست و انگشت چهارم شروع کنید؛ همین‌طور که به سمت نوک آرشه حرکت می‌کنید، وزن را به انگشتان میانی منتقل کرده و انگشت چهارم را بلند کنید و اجازه دهید که وزن به آرامی به انگشت میانی منتقل شود تا زمانی که به نوک آرشه برسید در حالی که آن را تنها میان انگشتان میانی و شست خود نگه داشته‌اید. برعکس این کار را نیز انجام دهید و به پاشنه‌ی آرشه برسید، در حالی که تنها انگشتان چهارم و شست شما روی آرشه قرار بگیرند.
🔺️ جنبه‌ی سخت اجرای تکنیک، زمانی است که تقسیم کردن آرشه به یک نسبت نباشد، به عنوان مثال؛ در الگوهای ریتمیک تکرار شونده‌ای که نت‌های بلند و کوتاه دارند، برای این‌که در هنگام اجرای یک ریتم بلند- کوتاه- بلند- کوتاه، در یک قسمت آرشه باقی بمانید؛ سرعت آرشه برای اجرای نت کوتاه باید افزایش یابد. این تغییر سرعت باعث افزایش صدا شده و بنابراین نت کوتاه، بلندتر شنیده خواهد شد. برای هماهنگ ساختن دینامیک بین نت‌های بلند و کوتاه، لازم است که فشار را تنظیم کنید. با کم کردن فشار بر روی نت کوتاه، صدایی یکنواخت خواهید داشت.
🔸️گرچه، دینامیک اغلب یکنواخت نیست؛ آکسان‌ها، کرشندوها و سایر دینامیک‌ها به قطعه زیبایی و ظرافت می‌بخشند و تغییراتی که در آرشه رخ می‌دهد، در سرعت و فشار آن تاثیر‌گذار است.
🔺️ فشار را با درجه‌های مختلف امتحان کنید؛ متوجه خواهید شد که اگر زیاد باشد، از ارتعاش سیم جلوگیری می‌کند و صدا را خفه می‌کند. فشار زیاد هم‌چنین می‌تواند سبب تغییر گام شود؛ اگر خیلی زیاد فشار بیاورید، می‌توانید صدایی را با فرکانس بم‌تر نسبت به نتی که می‌نوازید، بشنوید.
🟩 اسفورزاندوها و آکسان‌ها (Sforzandos and Accents)
🔺️ Sfz مختصر شده‌ی کلمه‌ی Sforzando است؛ آکسانی که در شروع یک نت قرار گرفته و توسط ترسیم پایدار کشش نت، ادامه می‌یابد. شبیه به آرشه‌کشی مارتله ( یک آرشه‌کشی دتاشه‌ی قوی و رسا) است. حجم صدای Sforzando، به سطح دینامیک در عبارتی که اجرا می‌شود بستگی دارد. وزن آکسان از انگشتان اول و دوم بر روی آرشه و انگشت شست بر روی پاشنه‌ی آرشه تامین می‌شود.
🔸️آکسانی که با علامت < در بالا یا پایین نت مشخص می‌شود، همانند Sforzando عمل می‌کند اما با داشتن تاکید کمتر بر شروع نت. بلافاصله بعد از آکسان، وزن آزاد می‌شود و آرشه ادامه‌ی نت را در حالت لگاتو اجرا خواهد کرد. دوباره توجه داشته باشید که شدت آکسان به شدت دینامیک بستگی دارد؛ یک آکسان با شدت زیاد، قوی‌تر از یک آکسان با دینامیک پیانو (p) خواهد بود. وزن مورد نیاز، از انگشتان اول و دوم بر روی آرشه و انگشت شست که روی پاشنه‌ی آرشه قرار می‌گیرد، تامین می‌شود.
