🟩 آوه ماریا اثر آهنگساز اتریشی فرانتس شوبرت برای ویولن کلاسیک (سلو)
🔶️ فرانتس شوبرت برجسته ی مکتب موسیقی کلاسیک/ رومانتیک
🔶️ قطعه آوه ماریا که به نوبه ی خود یک قطعه آوازی شناخته میشود.
🟩 آوه ماریا اثر آهنگساز اتریشی فرانتس شوبرت برای ویولن کلاسیک (سلو)
🔶️ فرانتس شوبرت برجسته ی مکتب موسیقی کلاسیک/ رومانتیک
🔶️ قطعه آوه ماریا که به نوبه ی خود یک قطعه آوازی شناخته میشود.
🟩 ویولن و اجداد اولیه آن
🔶️ اگر چه در روزگاران گذشته انسان نخستین به دلیل نبود سرپناه و امکان شهرنشینی امروزی ، کارکردن با تیر و کمان و بعدها شمشیر را به عنوان وسیله ایی جهت شکار حیوانات و همچنین ابزار دفاع از خود استفاده میکرده و چه بسا در آن زمان جنگاوری و مهارت در اینگونه ابزار ها به نوعی "هنر "محسوب میشده است اما با گذشت زمان و شهرنشین شدن همراه با "تغییر و تکامل"در فیزیولوژی "انسان" معنای هنر و ابزار هنری او هم تغییر کرده و از "تیر و کمان به ساز ویولن " تغییر شکل داده است
🟩 آرشه ویولن
🔶️ آرشه یا کَمانه وسیلهای است که از آن برای نواختن سازهای زهی استفاده میشود. آرشه شامل یک چوب است که به دو سر آن موی آرشه متصل شدهاست. جنس موهای آرشه از ۲ نوع طبیعی(دم اسب ) و مصنوعی( نایلون پلاستیکی) تهیه میشود، موها در نوک آرشه با قطعهای از جنس عاج یا استیل به چوب آرشه میچسبند. در ته آرشه قطعهای به نام موگیر، که از چوب و صدف ساخته شده، کشیدگی موهای آرشه را تنظیم میکند. موگیر با پیچ به چوب آرشه متصل میشود.
🟩 رابطه وزن و سرعت در آرشهکشی
🟩 خیلی سنگین یا سبک با آرشه ننوازید. آرشه را در حال حرکت نگه دارید.
🔸️قاعده کلی این است که آرشه به وزن کافی برای حفظ تماس با سیم ها نیاز دارد و باید به اندازه کافی سریع حرکت کند تا سیم به درستی به ارتعاش خود ادامه دهد. با افزایش وزن آرشه، سرعت آرشه نیز باید افزایش یابد . فشار بیش از حد و عدم سرعت آرشه می تواند باعث ایجاد صدای بسیار خش دار شود و گام پایین تر شود (به عنوان مثال G (سل) تبدیل به G-flat (سل بمل) می شود. آرشه بیش از حد سبک و سریع می تواند باعث ایجاد صدایی مطبوع شود و آرشه کنترل خود را از دست بدهد. مهم است که وزن آرشه به طور طبیعی از وزن خود بازو ناشی می شود و آرشه نباید با نیروی اضافی به پایین فشار داده شود.
🔸️سرعت آرشه در نوازندگی ویولن با نوازندگی ویولا متفاوت است. سیم های ویولن جرم نسبتاً کمی دارند و آرشه می تواند با سرعت بیشتری شروع به حرکت کند. سیمهای ویولا ضخیمتر هستند و جرم بیشتری دارند، آرشه باید کندتر با وزن بیشتر شروع شود. این به ویژه در سیم چهارم ویولا (C) قابل توجه است.
🟩 نکته مهم در آرشه کشی
🔸️ مقدار مشخصی از نویز آرشه قابل قبول است و بخشی از طیف صدا است. بدون نویز آرشه، احتمالاً حجم صدا برای شنوندگان بسیار ملایم است. صدای آرشه فقط برای خود نوازندگان قابل شنیدن است و برای تماشاگرانی که دورتر نشسته اند قابل شنیدن نخواهد بود. صدای ساز باید بلندتر از آنچه انتظار دارید باشد. اگر صدا خیلی خوب و ملایم باشد، به احتمال زیاد به اندازه کافی به مخاطب پخش نخواهد شد.
🟩 چوب آرشه را به جلو خم کنید.
🔸️وقتی موهای آرشه روی سیم صاف باشد، صدای بیشتری ایجاد می کند. وقتی چوب آرشه به سمت جلو از نوازنده متمایل میشود، صدا نازکتر میشود و آرشه انعطافپذیرتر به نظر میرسد، زیرا تعداد موهای آرشه کمتری روی سیم وجود دارد. در آرشه کشی موی آرشه مخصوصاً هنگام "نرم کردن" یا "تیز کردن" کیفیت ضربه اسپیکاتو، افزایش مقدار ضربات آرشه ها و وضوح صداها را باعث میشود.
🔸️کج شدن بیش از حد به جلو می تواند منجر به صدای توخالی و برخورد چوب آرشه به سیم ها شود.
🟩 در نواختن معمولی کج شدن به عقب غیرقابل قبول است
🔸️مشکل کج شدن به عقب می تواند ناشی از وضعیت نامناسب دست راست مانند پایین مچ دست یا شست صاف باشد.
🟩 موقعیت صحیح شست در نگه داشتن آرشه
🔶️ موقعیت شست بعد از برجستگی پاشنه آرشه روی چوب آرشه قرار میگیرد.
🟩 برای نگه داشتن آرشه، نباید فاصله مابین انگشتان از هم خیلی زیاد باشد.
🟩 زاویه آرشه کشی روی سیم های ویولن
🔶️ روش صحیح آرشه کشی: آرشه در زاویه 45 درجه و موازی با خرک کشیده میشود.
🟩 زاویه صحیح آرشه کشی روی سیم ویولن
🟩 ژاک تیبو (Jacques Thibaud) ویولونیستی است که موفق شده بود با استعداد خود به عنوان یک نوارنده تفسیرگر دوستان و تحسین کنندگان فراوانی را در ایالات متحده آمریکا به خود جذب کند. او در واقع یکی از نمایندگان برجسته مکتب فرانسوی مدرن ویولون نوازی است. او از بیست سالگی به سبک نوازندگی خاص خود دست یافته بود.
🔺️غلبه بر بزرگ ترین دشواری
🔶️ «از نظر ژاک تیبو بزرگترین سختی و دشواری ویولن در آرشه آن نهفته است. در اصل" هشتاد درصد" کل مشکلات "ویولون نوازی" به آرشه کشی مربوط می شود. یکی از دلایل این مسئله این است که بسیاری از اساتید ویولون که ایده های نابی نیز در این زمینه دارند، آرشه کشی را با روش خیلی پیچیده ای به شاگردان خود می آموزند. در حالی که آرشه باید به شیوه ای بسیار طبیعی به کار گرفته شود>>
🔸️«توضیح بیش از حد درباره اینکه راه ساده و طبیعی آرشه کشی چگونه است، تنها باعث سلب توانایی شاگرد در دست یافتن به نحوه آرشه کشی مناسب می شود. سارازات (که دوست صمیمی من است) همیشه به طبیعی ترین شیوه ممکن آرشه می کشید، او به گونه ای کاملا ناخودآگاه و بدون کوشش آرشه را در کنترل خود داشت. اگر من بخواهم تدریس کنم هیچ گاه به شاگردانم نمی گویم که “شما هم باید مثل من آرشه بکشید”. در عوض به آن ها می گویم “سعی کنید شیوه طبیعی و راحت تر آرشه کشیدن را بیابید و آن را به کار بگیرید!” آرشه کشی بیش تر یک عمل فیزیکی و شخصی است.»
🔸️«به عنوان مثال، من لاغر هستم اما انگشتان بزرگ و کشیده ای دارم؛ کرایسلر از من چاق تر است اما انگشتان کوچکی دارد. در نتیجه کاملا منطقی است که نحوه در دست گرفتن آرشه و آرشه کشی من با شیوه او متفاوت باشد. تفاوت بین یک استاد خوب و یک استاد متوسط در این است که یک استاد خوب می داند که آرشه کشی یک موضوع شخصی است و امری است که از یک شاگرد به شاگرد دیگر متفاوت است. در واقع انسان زمانی به نهایت کمال دست می یابد که توانایی فردی او در چارچوب استانداردهای شخصیش پرورش یابند.»
thibaud violinist
🟩 میزان
🔶️ یکی دیگر از تقسیم بندیهای مساوی زمان در موسیقی میزان است. هر میزان از دو یا بیشتر از دو ضرب تشکیل میشود.
🔺️ در میزانها معمولا ضرب اول قویتر است. میزانها بر روی خطوط حامل با خطی عمودی به نام خط میزان از یکدیگر جدا میشوند و به هر بخش جدا شده توسط خط میزان، یک میزان گفته میشود.
🟩 کسر میزان یا میزان نما
🔶️ این نشانه که در ابتدای خطوط حامل و بعد از سرکلید استفاده میشود شامل دو عدد زیر هم، مانند کسر است. (این نشانه کسر نیست فقط شبیه به کسر است)
🔸️در این نشانه عدد بالایی نشان دهندۀ تعداد ضرب در هر میزان و عدد پایینی اشاره به دیرند هر ضرب دارد.
🟩 انواع میزان ها به 3 نوع تقسیم میشوند.
🔺️ 1. میزان های ساده
🔺️ 2. میزان های ترکیبی
🔺️ 3. میزان های مختلط یا لنگ
🔶️🔶️🔶️
🔶️ 3 نمونه از میزان های ساده : 4/4 ,3/4, 2/4
🟩 نمونه میزان 4 ضربی ، که در هر میزان 4 ضرب قرار دارد
۱. ضرب اول (قوی) ۲. ضرب دوم (ضعیف)
۳. ضرب سوم (نیمه قوی) ۴. ضرب چهارم (ضعیف)
🔺️ لازم با یادآوری است که میزان ۴ ضربی, بیشتر مواقع با علامت اختصاری C نمایش داده میشود. 4/4=C
🟩 نمونه میزان 3 ضربی ، که در هر میزان 3 ضرب قرار دارد.
۱. ضرب اول (قوی) ۲. ضرب دوم (ضعیف) ۳. ضرب سوم (ضعیف)
🟩 نمونه میزان 2 ضربی، که در هر میزان 2 ضرب قرار دارد
۱. ضرب اول (قوی) ۲. ضرب دوم (ضعیف)
🔶️🔶️🔶️
🔸️میزانهای ترکیبی
🔺️اگر هر ضرب میزان قابل تقسیم به ۳ و ۶ و ۱۲ قسمت مساوی ( دارای تقسیمات سه تائی ) باشد ، آن میزان را ترکیبی گویند .
🔸️معمول ترین میزانهای ترکیبی را با کسر های زیر نشان می دهند.
🔺️ میزانهای دوتائی ترکیبی ( دو ضربی ترکیبی)
🔺️ میزانهای سه تائی ترکیبی ( سه ضربی ترکیبی)
🔺️ میزانهای چهار تائی ترکیبی ( چهارضربی ترکیبی)
🔸️در میزانهای ترکیبی هر ضرب میزان ساده را با اضافه کردن یک نقطه در سمت راست آن ) به کار می برند تا نت مزبور بتواند به طور طبیعی به ۳ و ۶ و ۱۲ قسمت مساوی شود .
🔺️ میزان ها ی 6/8 _ 9/8 _ 12/8 , سه نمونه از میزان های ترکیبی هستند.
🔸️🔸️🔸️
🟩 کلید موسیقی (clef)چیست ؟
🔶️در نت نویسی مدرن سه نوع کلید وجود دارد ،کلید ها در موسیقی همیشه در سمت چپ پنج خط حامل کشیده میشود. هرگاه یکی از این کلیدها بر روی یکی از خطوط حامل قرار گیرد، بقیه خطوط و میان خطوط با توجه به رابطهای که با آن دارند خوانده میشوند.
🟩 کلید سل (تریبل)
🔶️ کلید سل بر روی دومین خط حامل قرار دارد، که به آن کلید تریبل هم میگویند.
🔸️این کلید برای سازهایی که صدائی نسبتا زیری دارند، استفاده میشود مانند ویولن، ابوا، خانواده کلارینت، خانواده ساکسیفون، ترومپت، ویبرافون،ماندولین،گیتار و …
از کلید سل گاهی برای نتهای خیلی بالا استفاده میکنند. کلید سل برای صداهای سوپرانو، متسو سوپرانو، آلتو، کنتر آلتو و تنور استفاده میشود.
🟩 خطوط اضافه (یا Ledger)
🔶️ خطوط اضافه خط های کوتاه و منفصلی هستند که در نت نویسی برای بسط دادن خطوط حامل استفاده می شوند. در حقیقت خط های کوچکی شبیه به خط تیره هستند که بالا یا پایین خطوط حامل قرار می گیرند. این خطوط در نزدیکی هر نتی قرار بگیرند، آن را در فاصله ای مشابه با فاصله ی خطوط حامل اصلی قرار می دهند. این خط ها که با نام «leger line» نیز شناخته می شوند، به عنوان بسط دهنده ی خطوط حامل یا تعمیم خطوط حامل نیز یاد می شوند. این تعابیر مصداق دارند، چرا که این خط ها ادامه ی خطوط حامل هستند.
🔶️ هدف از خط اضافه، بسط خطوط حامل به سمت بالا یا پایین و ایجاد فضایی برای گام های بیشتر می باشد. این خط ها کمک می کنند که محدوده ی گام های خطوط حامل گسترش یابند. بنابراین هنگامی که لازم است نت ها پایین تر یا بالاتر از محدوده ی خطوط حامل نوشته شوند، از خطوط اضافه استفاده می شود. بدین ترتیب محدوده ی وسیعتری از نت ها با گام های پایین تر یا بالاتر از خطوط حامل فراهم می شود. خط هایی که پایین خطوط حامل هستند برای نت های پایین تر و خط هایی که بالاتر از خطوط حامل هستند برای نت های بالاتر هستند. پس هر گاه فضای کمی در خطوط حامل موجود است، از خطوط اضافه کمک گرفته می شود.
🟩 وسعت صداهای موسیقی:
🔺️ وسعت کل اصوات موسیقی از بم ترین نت تا زیرترین نت حدود 9 اکتاو است.
🔺️ محدوده شنوایی انسان از 20 تا 20000 هرتز (9 اکتاو موسیقیایی) که با افزایش سن محدود تر میشود.
🟩 تعریف اکتاو: به فاصله ی دو همنام که یکی زیرتر و با فرکانس دو برابر است گفته میشود.
🔺️ در تصویر بالا از اولین نت سمت چپ که نت دو (C) و فاصله اول نام دارد، نت ها را پی در پی طی کرده و به فاصله هشتم همان نت که نت دو (C) است اصطلاحا اکتاو میگویند.