[ ] تئوری موسیقی 17
[ ] فاصلهی موسیقیایی
🔸️🔸️🔸️قسمت اول:
🟩 نسبت فرکانسی دو نت را فاصله موسیقایی می نامیم. همچنین، فاصله دو نت پی در پی را فاصله ی متصل (تصویر بالا سمت چپ) و غیر از آن را فاصله ی منفصل( تصویر بالا سمت راست)می نامیم.
🟩 بین نت های موسیقی، فاصله ای از پیش تایین شده است و همیشه این فواصل ثابت می مانند:
🔸️ در تصویر بالا فاصله ی بین درجات "سوم و چهارم" و "هفتم و هشتم" به طور طبیعی نیم پرده و مابقی فاصله ها مابین(اول و دوم ، دوم و سوم، چهارم و پنجم، پنچم و ششم) به طور طبیعی یک پرده است.
🔶️نشانه های تغییر دهنده :
دیز (#) (Sharp)
🔸️هرگاه این علامت (#) قبل از نتی قرار بگیرد، نت مورد نظر را نیم پرده زیر می کند (یا اصطلاحا، بالا می برد).
بمل (Flat) (b)
🔸️هرگاه این علامت (b) قبل از نتی قرار بگیرد، نت مورد نظر را نیم پرده بم می کند (یا اصطلاحا پایین می آورد).
بکار (Natural)
🔸️هرگاه این علامت قبل از نتی قرار بگیرد، اثر نشانه های پیشین (دیز و بمل) را خنثی می کند.
🔸️🔸️🔸️قسمت دوم:
🟩 در تصویر پایین رابطه ی نتها ی دیگر، نسبت به نت پایه(فاصله یکم) را نشان میدهد.
🔸️ اگر فاصله در موسیقی ما از یک اکتاو یا مجموع 7 نت پی در پی، بیشتر نباشد، یک "فاصله ساده" در اختیار خواهیم داشت و اگر این فاصله بیشتر از "یک اکتاو" باشد، یک "فاصله ترکیبی" خواهیم داشت. به طور مثال فاصله دو تا دوی اکتاو بعدی برابر می شود با فاصله هشتم (دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، دو).
🔸️این نشان دهنده این است که تا "فاصله هشتم، ساده" است و از "فاصله نهم به بعد به فاصله ترکیبی" تبدیل می شود. اما این نکته را مد نظر داشته باشید که اگر از یک فاصله ترکیبی "عدد 7" را کم کنیم، یک "فاصله ساده" به دست خواهد آمد.
🔺️ فواصل یکم،چهارم، پنجم و هشتم (اکتاو) فواصل درست نامیده میشوند.
🔺️ فواصل دوم ،سوم ،ششم و هفتم فواصل بزرگ یا کوچک نامیده میشوند.
🔶️🔶️🔶️
🟩 ترتیب دیز ها (Sharps Order)
🔸️ترتیب یا روند افزایش دیز ها در گامهای ماژور و مینور دیز دار به این صورت است: (به ترتیب از راست به چپ)
فا - دو - سل - ر - لا - می - سی .
🔺️اگر به این ترتیب نتهای بالا را حفظ کنید کارتان خیلی راحت تر میشود. افزایش دیزها همیشه به این ترتیب است یعنی گامی که یک دیز دارد نت دیز شدهاش حتما فا است یا گامی که دو تا دیز دارد همیشه فا و دو اش دیز است و الی آخر. در سرکلید هم دیزها را با همین روال مینویسیم. ابتدا گامهای ماژور را بررسی میکنیم:
🟩 گامهای ماژور دیز دار:
🔸️در بخش مربوط به گامهای ماژور خواندیم که در بین گامهای ماژور، دو ماژور بدون علامت است. اگر درجهٔ پنجم گام دو ماژور یعنی نت سل را پایهٔ یک گام دیگر قرار دهیم یعنی گام سل ماژور، این گام یک دیز خواهد داشت و طبق ترتیبی که نوشتم آن دیز هم روی فا خواهد بود. حالا اگر از درجهٔ پنجم سل ماژور یک گام بنویسیم، یعنی گام ر ماژور، این گام دو تا دیز خواهد داشت که فا و دو هستند. اگر از درجهٔ پنجم ر ماژور یک گام ماژور بسازیم، این گام که لا ماژور است، سه تا دیز دارد: فا، دو و سل. همین ترتیب را اگر ادامه دهیم به ترتیب به تعداد دیزها اضافه میشود. گامهای ماژور به ترتیب زیر دیز دار میشوند:
🔺️دو ماژور (-) بدون دیز
🔺️سل ماژور (۱) fa دیز
🔺️ر ماژور (۲) fa,Do دیز
🔺️لا ماژور (۳) fa,do,solدیز
🔺️می ماژور (۴) fa,do,sol,Re دیز
🔺️سی ماژور (۵) fa,do,sol,Re,La دیز
🔺️فا دیز ماژور (۶) fa,do,sol,Re,La,mi دیز
🔺️دو دیز ماژور (۷). fa,do,sol,Re,La,Mi,si دیز
🔸️🔸️🔸️
🔸️"تونیک گامهای ماژور دیز دار" همیشه "نیم پرده بالاتر" از آخرین دیز آن است. آخرین دیز را در سرکلید نگاه کنید و از آن نت "یک نیم پردهٔ دیاتونیک" (دوم کوچک) بالا بروید؛ به "تونیک" یا همان نام گام میرسید. مثلا پنج تا دیز در سرکلید داریم که آخریاش طبق روندی که گفتم لا است. حالا از این لا دیزی که داریم نیم پرده بالا میرویم و به سی میرسیم. نام گام سی ماژور است.